کاروانسراي عباسي نقدي کندي 
 اين کاروانسرا در 200 متري حاشيه شمالي جاده آسفالته اردبيل – مشکين شهر و به فاصله 35 کيلومتري اردبيل در کنار رودخانه نقدي و مشرف به دره نقدي کندي کم عمق و سرسبز و پردرخت آن قرار گرفته است . کاروانسراي عباسي نقدي کندي از لحاظ سبک و پلان به نقشه کوهستاني مشابهت دارد. ابعاد آن 29 × 30 متر و از مصالح لاشه سنگ و ملاتهاي آهکي بنا گرديده است . در ازاره بنا از سنگهاي رتوش شده نوع خاراي خاکستري بهره برده شده است . ورودي بنا در قسمت غرب واقع شده که پس از وارد شدن از اين قسمت با دو اطاق در جناحين راهرو روبرو مي شويم . پس از آن وارد تالار مي شويم که در اضلاح شمالي و جنوبي آن چهار حجره تعبيه شده است. دسترسي به پشت اين غرفه ها و حجره ها از قسمت شرقي است .اين بنا از ابنيه باقيمانده عصر صفويان است . در 100 متري شرق کاروانسرا يک تپه طبيعي قبرستان کوچکي قرار دارد که احتمالاً مربوط به دوره اي است که کاروانسرا داير بوده است . با توجه به موقعيت خاص آن و واقع شدن در مسير جاده آسفالته اردبيل – مشکين شهر مي توان از آن به عنوان کافه سنتي استفاده نمود . البته اين کار نياز به مرمت و واگذاري آن به بخش خصوصي دارد . از خصوصيات مهم بنا مي توان به پلان نوع کوهستاني آن اشاره کرد . مراحل مستندسازي و ثبت آن در فهرست آثار تاريخي و ملي در حال پيگيري است . ضمناً کاروانسرا در ملک شخصي بنام حاج سلطان علي جعفري اهل و ساکن روستاي نقدي کندي واقع شده است .

کاروانسراي سربازوطن (قانلي بلاغ)
کاروانسراي سربازوطن در روستايی به همين نام ، از دهستان ارشق شمالي در فاصله حدود 800 متري نوار مرزي ايران و جمهوري آذربايجان و با فاصله 20 کيلومتري شمال مرکز بخش (رضي) واقع شده است . فاصله آن از مرکز شهرستان مشکين شهر 95 کيلومتر است . کاروانسراي قانلي بلاغ به سبک و شيوه چهار ايواني فرم متداول دوره اسلامي صفويه بنا گرديده است . نماي خارجي کاروانسرا شامل يک دروازه ورودي در ضلع شرقي به عرض چهار متر و ارتفاع 5/3 متر و سه اطاق در جناحين آن مي باشد . نماي خارجي کاروانسرا فاقد طاقنما و تزئينات کاشيکاري است . تنها عناصر تزئيني در نماي خارجي ديوار ضلع شمالي دروازه اصلي تزئيناتي به شکل لوزي است که با آجرهاي سوخته اين تزئينات صورت گرفته است . حيات مرکزي کاروانسرا به ابعاد 5/27 × 5/27 در اطراف آن حجره هايي به تعداد 21 عدد در طرفين ايوان ها تعبيه گرديده که راه ورود به اين حجره ها هم از طريق درهاي تعبيه شده در عرض ايوانهاست . اندازه کوچکترين اطاق 4 × 3 متر و بزرگترين آن 3× 10 متر است . قسمت غربي کاروانسرا به کلي تخريب و فقط پي و داغ پي در بعضي قسمتها باقي مانده است . مصالح اين بخش و قسمتهاي تخريب شده توسط اهالي روستا در طول زمان جهت ساخت وساز شخصي مورد استفاده قرار گرفته است . مصالح کاروانسرا آجر 5× 21 × 21 و ملاتهاي آهکي است . اين کاروانسرا فاقد ازاره سنگي است . فرم طاق ايوانها به سبک جناقي و سقف حجره ها داراي گنبدهاي کوتاه مي باشد . در ضلع جنوبي کاروانسرا اطاقي بزرگتر از اطاقهاي ديگر احداث شده که احتمالاً جهت نياز يا اصطبل استفاده مي شده است . همچنين داخل اطاقها محلهايي به عنوان رف و محل بخاري تعبيه گرديده است . ايوانهاي چهارگانه آن از خارج به شکل پنج ضلعي و حالت برج پنج ضلعي به خود گرفته است . اين اثر معماري با توجه به پلان و مصالح بکار گرفته در آن متعلق به عصر باشکوه صفويه است . از خصوصيات بارز بنا کاربرد آجر سوخته در تزئين آن و سبک چهار ايواني آن است که تنها کاروانسراي نوع چهار ايواني باقي مانده از عصر صفويان در استان اردبيل مي باشد . فعلاً از اين بنا با توجه به تخريب بخش هايي از آن استفاده خاصي بعمل نمي آيد ولي در صورت مرمت و تعمير مي توان از آن به عنوان مرکز آموزش جهت روستائيان يا بازارچه مرزي بهره برد . در حال حاضر تحت مراقبت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري است و کليه امور ثبتي آن در دست اقدام مي باشد . با توجه به اينکه اين بنا تنها کاروانسرا و بناي چهار ايواني در استان اردبيل است مطالعات آسيب شناسي ، تهيه طرح ، ساماندهي ، مرمت ، حفظ و نگهداري و استحکام بخشي از آن جهت مطالعات باستانشناسي حائز اهميت مي باشد . همچنين با توجه به اينکه اين اثر باستاني قسمتي از تاريخ گذشته و خاطره دفاع مخلصانه از خاک ميهن اسلامي را در بر دارد ، در خصوص ثبت آن در فهرست آثار ملي اهتمام ويژه بعمل آيد .

کاروانسرای شورگل 
 اين کاروانسرا در جنوب شرقي روستاي شورگل از دهستان شورگل، دشت بيله سوار واقع شده است . کاروانسرای شورگل در محوطه اي به ابعاد 200×150 متر در روي تپه اي به ارتفاع سه متر از زمين هاي اطراف قرار گرفته است . ابعاد اين کاروانسرا 29×20 متر مي باشد . ورودي بنا در ضلع جنوبي است که پس از اين وروردي راهروئي به طول شش متر تعبيه شده که از طريق اين راهرو وارد حياط مرکزي به ابعاد 9×18 متر مي شويم . در اين کاروانسرای سفالهائي از دوران اسلامي و نيز دوران تاريخي (اشکاني) جمع آوري گرديد که بر اساس آنها انتساب آن به دوران بين قرن پنجم تا اواخر قرن هشتم ه.ق قطعي است .
 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: